Zabawy rozwijające spostrzegawczość

Słuch

[źródło]


Dźwięki otaczają nas nieprzerwanie. Z rytmem i melodią spotykamy się podczas spaceru, podczas przygotowywania posiłków, kąpieli... Odróżnianie dźwięków pozwala ustrzec nas przed niebezpiecznymi sytuacjami, np. klakson samochodu ostrzega przed nadjeżdżającym pojazdem. Dlatego też bardzo ważne jest doskonalenie naszych zmysłów.
Przedstawiam propozycje zabaw, które rozwijają zmysł słuchu. Pochodzą one z pozycji "Widzę to, czego ty nie widzisz", autorstwa I. Kunz, [wyd. Jedność, Kielce 2005]

1. Dźwięki w pomieszczeniu.
Liczba uczestników: od 2 do dowolnej liczby osób
Czas trwania: 5 minut na akcję
Wiek: od 3 lat
Materiał: przedmioty znajdujące się w pomieszczeniu

Grupa siedzi wygodnie na podłodze lub krzesłach. Zamykamy oczy. Wybieramy ochotnika, który przechodzi przez pomieszczenie i uderza w trzy różnie brzmiące przedmioty.Wszyscy otwierają oczy. Kto sądzi, iż rozpoznał właściwe przedmioty, szybko je wymienia. Ta osoba, która poprawnie odgadnie, jakie to były przedmioty, zastępuje ochotnika.
(Zamiast przedmiotów do zabawy można wykorzystać instrumenty muzyczne)

2. Co tam tyka?

Liczba uczestników: od 2 do 12 osób
Czas trwania: 3-5 minut
Wiek: od 3 lat
Materiał: bardzo głośno tykający budzik lub minutnik [źródło obrazka]

Spośród uczestników wybieramy jedno dziecko (może być ochotnik), który wychodzi za drzwi. Pozostałe osoby chowają tykający budzik. Wołamy stojące za drzwiami dziecko, którego zadaniem jest odnalezienie budzika, na podstawie dźwięków, jakie wydaje.
(Można użyć 3 tykające budziki, a za drzwiami będzie jednocześnie trzech uczestników)
W przypadku młodszych dzieci lub większych grup, dobrym rozwiązaniem jest wysłanie za drzwi dwóch uczestników - zmniejsza to stres szukającego.

3. Posłuchaj uważnie
Liczba uczestników: od 4 osób
Czas trwania: 10 minut
Wiek: od 4 lat

Wybrany spośród uczestników ochotnik czeka za drzwiami, a pozostali chowają dowolnie wybrany przedmiot. Gdy ochotnik wejdzie do środka, wszyscy śpiewają powszechnie znaną piosenkę. Gdy tylko szukający znajdzie się w pobliżu miejsca, w którym ukryto przedmiot, śpiew staje się głośniejszy, natomiast im dalej jest on od kryjówki, tym śpiew coraz bardziej cichnie.
Od uczestników zabawy wymaga się uwagi i odpowiedniego śpiewu we właściwych momentach. Szukający dzięki przysłuchiwaniu się i obserwacji łatwiej dotrze do celu.

4. Grające gazety
Liczba uczestników: od 2 osób
Czas trwania: 15 minut
Wiek: od 3 lat
Materiał: gazety

Wychowawczyni daje każdemu dziecku podwójną stronę gazety, prosząc, aby wszyscy dokładnie i z pełną koncentracją patrzyli w teksty. Nagle podnosi się łagodny wietrzyk i porusza delikatnie wszystkimi gazetami. Wiatr staje się silniejszy, a gazety falują coraz gwałtowniej. Gdy zaczyna się wicher, gazety wylatują z rąk. Następnie pada śnieg i gazety zamieniają się w śnieżki. Rozpoczyna się "bitwa". Gdy wszyscy już się wyszaleją, wyrzucają gazety do dużego kosza.
Gazety można porwać na dowolne kawałki. Podczas tej czynności uzyskamy dodatkowe dźwięki, w oparciu o które można zorganizować ciekawą, gazetową orkiestrę.

 [źródło obrazka]

Pokonywać słabości #2

Tematem dzisiejszego wpisu są zabawy wzmacniające wiarę we własne siły. Jest to druga część wybranych przeze mnie zabaw pochodzących z książki Heike Baum "Pokonywać słabości" [wyd. Jedność 2002].


Jeden prowadzi, reszta idzie za nim.
"Aby dzieci nauczyły się równowagi między "prowadzeniem" i "podporządkowaniem się prowadzeniu", muszą znać swoje własne kompetencje i poznać je u innych dzieci."

1. Uzdolnienia:
Liczba osób: dwie i więcej
Wiek uczestników: od 4 lat
Czas trwania: 15 minut
Materiał: papier, przybory do malowania

Dzieci siedzą razem i rozmawiają na temat swoich uzdolnień. Co potrafię szczególnie dobrze? Jak to się robi? Czy specjalnie ćwiczyłem, aby to umieć? Kiedy wszystkie dzieci coś znalazły, malują na papierze swoje zdolności. Potem wszystkie obrazki zostają powieszone na wspólnym miejscu. Od tej pory dzieci, które potrzebują pomocy, mogą zawsze spojrzeć na te rysunki i przypomnieć sobie, które co szczególnie dobrze potrafi.

2. Podoba mi się...
Liczba osób: cztery i więcej
Wiek uczestników: od 4 lat
Czas trwania: 5 minut
Materiały: piłka

Dzieci siadają w kole. Jedno z nich ma w ręku piłkę i dokańcza zdanie: "Podoba mi się we mnie to, że ...". Następnie podaje piłkę dalej. Dziecko, które teraz otrzymało piłkę, dokańcza to zdanie na swój sposób i rzuca ją do następnej osoby. Każde z dzieci może zostać wybrane kilka razy, ponieważ wszystkim może podobać się w sobie więcej niż jedna cecha lub umiejętność.

3. Prośba o pomoc
Liczba osób: sześć i więcej
Wiek uczestników: od 4 lat
Czas trwania: 10 minut

Wychowawczyni przydziela dzieciom zadania, których żadne z nich nie będzie w stanie wykonać samodzielnie. Dzieci powinny prosić siebie nawzajem o pomoc. Tym samym dzieci uczą się, że razem są w stanie dokonać dużo więcej.
Kiedy wszystkie dzieci wykonały swoje zadania i zostały za to pochwalone, siadają razem. Rozmawiają na temat tego, jak to jest, gdy musimy kogoś poprosić o pomoc. A jak to jest odwrotnie, kiedy ktoś nas prosi o pomoc? Kto, poza przedszkolem, może pomóc jeśli nie będziemy potrafili samodzielnie wykonać jakiegoś zadania?


Pozycja Heike Baum "Pokonywać słabości" zawiera w sobie propozycję ciekawych zabaw, które dotykają problemów, z jakimi zmagają się dzieci. Jednak dużą część zawartych tam zabaw uważam za dosyć "kontrowersyjną" i nie do przeprowadzenia w polskich przedszkolach. Wynika to z tego, że niektóre ćwiczenia zachęcają dzieci do poznawania ciała swojego i ciała koleżanki/kolegi. W zabawach tych występuje nagość (nie neguję potrzeby rozmowy na temat ciała), ale myślę, że tego rodzaju zabawy potrzebują rodzicielskiej aprobaty, która według mnie byłaby trudna do uzyskania.

Logopedia, zabawy oddechowe

Dziś co nieco na temat ćwiczeń oddechowych.
Oddychanie to podstawowa czynność życiowa, ma znaczący wpływ na prawidłowy rozwój i funkcjonowanie aparatu artykulacyjnego. Prawidłowe oddychanie powinno charakteryzować się wdechem nosem i wydechem ustami, natomiast dzieciom często towarzyszy nawyk oddychania torem ustnym.
Pamiętajmy, że każde dziecko ma inne możliwości, więc ćwiczenia powinny być do nich dopasowane.

Aby urozmaicać ćwiczenia oddechowe warto je wplatać w różne zabawy tematyczne, ruchowe. Należy przeprowadzać je w różnych pozycjach. Bardzo ważne, by ćwiczenia oddechowe były wykonywane w przewietrzonym pomieszczeniu. Systematyczność jest kluczem do sukcesu, dlatego ćwiczenia oddechowe powinny być wykonywane 2-3 razy dziennie przez kilka minut.

Przedstawione niżej pomysły na zabawy oddechowe pochodzą ze strony http://www.logopediapraktyczna.pl/, którą jestem zauroczona! 

Akwarium - zabawa oddechowa. [link do szablonu]

Choinka - zabawa oddechowa [link do szablonu]

Oczywiście to tylko przykład jak można wykorzystać słomkę/rurkę i kolorowy obrazek do ćwiczeń oddechowych. Pomysłów na szablony jest chyba nieskończenie wiele i bardzo łatwo wykonać je samodzielnie.

Pokonywać słabości

Przedszkole to nie tylko zabawy rozwijające fizyczność i intelekt. Zadaniem nauczycieli wychowania przedszkolnego jest również pomaganie dzieciom uwierzyć w siebie i własne możliwości. Pomysły na zabawy wzmacniające wiarę we własne siły pochodzą z książki Heike Baum "Pokonywać słabości" [wyd. Jedność 2002]

"Kiedy wychowujemy dziecko, uczy się ono wychowywać.
Kiedy prawimy dziecku morały, uczy się ono prawić morały.
Kiedy ostrzegamy dziecko, uczy się ono ostrzegać.
Kiedy krzyczymy na dziecko, uczy się ono krzyczeć.
Kiedy wyśmiewamy dziecko, uczy się ono wyśmiewać.
Kiedy poniżamy dziecko, uczy się ono poniżać.
Kiedy zabijamy duszę dziecka, uczy się ono zabijać.
Jedyny wybór to: czy siebie samo, czy innych, czy też siebie i innych"

Alice Miller

Kto  dobrze czuje się we własnej skórze, ten będzie bardziej pewny siebie 
1. Dobrze czuję się we własnej skórze
Liczba osób: dwie i więcej;
Wiek uczestników: od czterech lat
Czas trwania: 10 minut
Miejsce: w spokojnym pomieszczeniu

Dzieci siedzą w kole i opowiadają, jak to jest, kiedy dobrze się czują. Następnie opisują, co może się zdarzyć kiedy źle się czują. Jak to nazywają? Czują się chore, jest im dziwnie, wychodzą ze skóry i tak dalej? Na czym polegają różnice pomiędzy tymi zdaniami? Czy któreś z dzieci czuje się dziwnie, ponieważ boli go żołądek, czy też dlatego, że jego dusza jest chora? Czy ktoś wychodzi ze skóry, ponieważ go ona swędzi, czy też dlatego, że jest tak bardzo zły?
Dzieci rozmawiają na temat tego, jak opisują różne rzeczy oraz co właściwie mają wtedy na myśli. Próbują wspólnie stwierdzić, że konieczne jest to, aby w odniesieniu do uczuć i ciała dobrze czuć się w swojej skórze.

Kto wie, czego chce, może zabrać głos.
2. Tak albo tak
Liczba osób: dwie i więcej
Wiek uczestników: od czterech lat
Czas trwania: 5 minut
Miejsce: w spokojnym pomieszczeniu

Dzieci siedzą razem i rozmawiają na temat tego, co jest dla nich nieprzyjemne, a co przyjemne, na przykład:
- kiedy zostaną uszczypnięte
- kiedy są trzymane w ramionach
- kiedy ktoś je pocałuje
- kiedy są głaskane
- kiedy dostaną klapsa
- kiedy są obejmowane wbrew ich woli
- kiedy są łaskotane
- kiedy są chwalone i klepane przy tym lekko po plecach
- kiedy siedzą u kogoś na kolanach i nie są do tego zmuszane
- kiedy zostaną przez kogoś podniesione do góry
Dzieci powinny wspólnie podać jeszcze wiele innych przykładów.

3. Kim chciałbym być w przyszłości?
Liczby osób: sześć i więcej
Wiek uczestników: od czterech lat
Czas trwania: 10 minut

Dzieci siedzą razem i opowiadają sobie nawzajem, kim chcą zostać w przyszłości. Kiedy jedno z dzieci opowiedziało o swoim marzeniu, wszyscy razem szukają cech, jakie potrzebne są, aby wykonywać dany zawód. Jeżeli np. dziecko chce zostać strażakiem, nie może bać się ognia. Osoba, która wypowiedziała to marzenie, zastanawia się, czy już posiada poszczególne predyspozycje. Z pewnością są jeszcze takie rzeczy, których musi się nauczyć. Być może reszta grupy będzie mogła udzielić wskazówek, w jaki sposób można zdobyć brakujące kompetencje.

Komu wolno otwarcie powiedzieć, co myśli, ten nie musi kłamać
4. Wpadłem do studni

Dzieci ustawiają się w dużym, luźnym kole. Jedno z nich wchodzi do środka i mówi: "Wpadłem do studni". Pozostałe zadają pytanie: "Kto może ci pomóc?". Teraz dziecko zastanawia się nad czymś, co ceni u innych osób: "To dziecko, które potrafi się najradośniej śmiać". Wszystkie pozostałe dzieci zaczynają się śmiać, a ten, kto jest w środku wybiera sobie jedną osobę, która jego zdaniem śmieje się najradośniej. Wchodzi ona do środka i wyciąga siedzące tam dziecko z powrotem do koła. Następnie ona jest tym dzieckiem, które wpadło do studni.
Wychowawczyni omawia po zakończeniu zabawy te uczucia, które pojawiły się u dzieci wtedy, gdy musiały one kogoś wybrać. Pyta ona również dzieci, które zostały wybrane lub nie: "Czy wybierający byli szczerzy? Czy rzeczywiście wybierali wg kryterium, które podali, czy też zdecydowali się na swojego przyjaciela czy przyjaciółkę?". Co oznacza to dla dzieci, które coś dobrze potrafią, a mimo to nie zostały wybrane? Jak to jest, jeśli ktoś nie lubi mnie tak bardzo, jak innych? Czy może on lub ona mi o tym powiedzieć? Czy wszyscy ludzie muszą mnie jednakowo lubić? Czy ja muszę jednakowo lubić czy kochać wszystkich ludzi? Czy to jest w ogóle możliwe?

Dziecięce labirynty

Nie znam dziecka, które nie lubi zagadek czy łamigłówek. Dobrym sposobem do rozwijania dziecięcej wyobraźni, rozwoju logicznego myślenia i motoryki małej są labirynty. Niewątpliwie dziecko ćwiczy swoją rękę, chwyt narzędzia, musi wydedukować, którą drogę odrzucić i którą podążać. Taki labirynt może stanowić podstawę dla dalszej pracy, np. wymyślamy historię jak to kurczaczek zgubił mamę, opisujemy jego losy, rozmawiamy o uczuciach, a w następnej części próbujemy pomóc kurczaczkowi wrócić do mamy poprzez poprowadzenie go przez labirynt. Jest to łatwa i przyjemna propozycja zajęcia dziecka, bardzo łatwo samemu zrobić taki labirynt, wystarczy kartka, ołówek, gumka i wyobraźnia. Jeszcze łatwiej znaleźć już gotowy labirynt wpisując chociażby w grafice google "labirynt dla dzieci". Oto kilka propozycji z wyżej wymienionego źródła.

od uszka do łapki misia

kurczaczek szuka mamy

szukamy domu

jak prezenty dostają się pod choinkę

którędy na plac zabaw?

wyścig królika i żółwia

Wiersze i piosenki z pokazywaniem

Zabawy ruchowe należą do tych, które dzieci najbardziej lubią. Oprócz tego, że zaspokajają ich potrzebę ruchu, to w połączeniu z piosenką, wierszem mogą służyć rozwijaniu orientacji w schemacie własnego ciała i przestrzeni. Rozwój spostrzegawczości, samodyscypliny oraz ogólny rozwój sprawności fizycznej to tylko część zalet zabaw ruchowych. Niżej przedstawiam propozycje wierszyków i piosenek z pokazywaniem. 

GŁOWA, RAMIONA

(Pokazujemy obiema rękoma tę część ciała, którą kolejno wymawiamy)

Głowa, ramiona, kolana, pięty
Kolana, pięty, kolana, pięty
Głowa, ramiona, kolana, pięty
Oczy, uszy, usta, nos.

KARUZELA

Chłopcy, dziewczęta, dalej śpieszmy się.

Karuzela czeka, wzywa nas z daleka.

Starsi już poszli, młodsi jeszcze nie.

Hejże ha, hejże ha! Spieszmy się.

(do tej pory dzieci wysuwają na zmianę nogi do przodu, dotykając podłogi palcami, trzymają się za ręce tworząc koło)

Hej hopsa sa x2 (wszyscy w kole podskakują, dzieci podskakując posuwają się w prawo, a za drugim razem w lewo).

Jak ona szybko mknie.

Hej dalej, dalej do zabawy.. śpieszmy się.

ZABAWA W ŚMIESZNE MINY

Rób dokładnie to, co ja.

Skacz do góry - hopsasa!

Dookoła obróć się,

klaśnij głośno w dłonie swe.

Tupnij nogą - tup! tup! tup!

Śmieszną minę do mnie zrób

i swą buzię pokaż mi.

Teraz wchodzisz ty!

DRESZCZYK

Dzieci siedzą jedno za drugim. Nauczycielka mówi wiersz, demonstrując czynności, które dziecko powtarza na ciele dziecka siedzącego przed nim:

Tędy płynie rzeczka, (ruch falisty od głowy do bioder),
idzie pani na szpileczkach, (stukanie palcami wskazującymi wzdłuż kręgosłupa),
tu przebiegły konie - patataj, (stukanie piąstkami wzdłuż kręgosłupa),
tędy przeszły słonie, (klepanie dłońmi ułożonymi w kształcie łódeczki),
a tu idzie szczypaweczka, (leciutkie szczypanie od krzyża do głowy),
zaświeciły dwa słoneczka, (dłonie otwarte, palce złączone, masaż spiralny),
spadł drobniutki deszczyk, (lekkie pukanie wszystkimi palcami),
czy przeszedł cię dreszczyk? (lekkie szczypanie szyi)

Powtarzamy dwa razy, potem zmiana ról.

JESTEM SOBIE PRZEDSZKOLACZEK

Jestem sobie przedszkolaczek, nie grymaszę i nie płaczę

na bębenku marsza gram: ram, tam, tam, ram, tam, tam.

Mamy tu zabawek wiele, razem bawić się weselej,

bo kolegów dobrych mam: ram, tam, tam, ram, tam, tam.

Mamy klocki, kredki, farby to są nasze wspólne skarby.

Bardzo dobrze tutaj nam ram, tam, tam, ram, tam, tam.

Kto jest beksą i mazgajem, ten się do nas nie nadaje,

niechaj w domu siedzi sam ram, tam, tam, ram, tam, tam.

TU MAM RĄCZKĘ

Tu mam rączkę, a tu drugą, tu mam nóżkę, drugą też.

Tu bioderka, tu kolanka, zatańcz ze mną, jeśli chcesz.

WIERSZ GIMNASTYCZNY

Ręce do góry, nóżki prościutkie,
tak ładnie ćwiczą dzieci malutkie.
Teraz ramiona w dół opuszczamy
i kilka razy tak powtarzamy.
Teraz się każdy robi malutki,
to proszę państwa są krasnoludki.
Następnie na jednej nodze stajemy,
bo jak bociany chodzić umiemy.
W górę wysoko piłeczki skaczą,
takie piłeczki – chyba coś znaczą?
Powoli powietrze noskiem wdychamy
i delikatnie ustami wypuszczamy.

KÓŁKA MAŁE, KÓŁKA DUŻE

Kółka małe, kółka duże.

Rączki z przodu, rączki w górze.

Rączka w prawo, rączka w lewo.

Tak szumiało w lesie drzewo.

POKAŻ JASIU...

Pokaż Jasiu, gdzie masz oko 

gdzie masz ucho, a gdzie nos 

gdzie masz rękę, gdzie masz nogę 

gdzie na głowie rośnie włos 

daj mi rękę tupnij nogą 

kiwnij głową tak i nie 

klaśnij w ręce 

hoop, do góry 

razem zabawimy się!

OMIJAMY BŁOTO I KAŁUŻE 

Na podłodze wyznaczamy błotniste kałuże, różnej wielkości i kształtu. Dzieci przemieszczają się pomiędzy nimi w różnych kierunkach – robią duże kroki, przeskakują, a większe kałuże obchodzą dookoła.

Jak stawiamy swoje nogi,
gdy na środku naszej drogi
mamy błoto i kałuże?
Trzeba stawiać kroki duże!

NIE CHCĘ CIĘ...

Nie chcę cię, nie chcę cię, nie chcę cię znać,

(maluch macha ręką, tak jakby chciał kogoś odgonić)

Chodź do mnie, chodź do mnie rączkę mi daj,

(maluch macha ręką tak jakby chciał kogoś przywołać)

Prawą mi daj, lewą mi daj,

(maluch wyciąga prawą dłoń, a potem lewą, może jeszcze nie odróżniać lewej od prawej)

I już się na mnie nie gniewaj,

(palcem dzieci wykonują gest znany wszystkim jako „nu, nu , nu”)

Prawą mi daj, lewą mi daj,

(maluch wyciąga prawą dłoń, a potem lewą)

I już się na mnie nie gniewaj.

(palcem dzieci wykonują gest znany wszystkim jako „nu, nu , nu”)

Nie chcę cię, nie chcę cię, nie chcę cię znać,

Chodź do mnie, chodź do mnie rączkę mi daj,

Prawą mi dasz, lewą mi dasz,

Będziemy razem tańcować,

(po wyciągnięciu dłoni prawej i lewej, maluchy stojące naprzeciwko siebie lapią się za ręce i robią jedno kółeczko)

Prawą mi dasz, lewą mi dasz,

Będziemy razem tańcować,

(po wyciągnięciu dłoni prawej i lewej, maluchy stojące naprzeciwko siebie łapią się za ręce i robią jedno kółeczko)

MAM SERDUSZKO

Mam serduszko do kochania,

główkę do myślenia

małe nóżki do biegania

buźkę do jedzenia.

PRAWA NOGA...

Prawa noga, wypad w przód
A rękoma zawiąż but
Powrót, przysiad, dwa podskoki
W miejscu bieg i skłon głęboki
Wymach rąk w tył i do przodu
Już rannego nie czuć chłodu.

źródło

źródło
źródło

Papierowe rolki - do it yourself

Zawsze największe zdziwienie i podziw budzą we mnie rzeczy, które powstają z czegoś, co zawsze znajdzie się w domu. Do takich rzeczy należą rolki po papierze toaletowym/ręcznikach papierowych. Można wykorzystać je właściwie do tego, co nam się tylko pojawi w głowie. Na lekcjach mogą powstać oprócz misiów, ulubionych postaci z bajek, motywów wiosennych, jesiennych, zimowych, letnich, świątecznych, przyborniki na ołówki i długopisy oraz naprawdę mnóstwo innych ozdób czy gadżetów.
Poniżej przedstawiam pomysły, których źródłem jest serwis www.pinterest.com

[źródło]












 [źródło]

[źródło]

 [źródło]


[źródło]


[źródło]

 [źródło]

 [źródło]

 [źródło]

 [źródło]

 [źródło]

Większość z tych prac jest łatwa do zrobienia dla najmłodszych. Wykonywanie korzystnie wpływa na rozwój motoryki małej, a przede wszystkim na rozwój kreatywności :)